van Louis naar Mark

Vanmorgen op de fiets moest ik aan Mark denken. Dat ging ongeveer zo: ik dacht aan Louis Davids’ zijn lied: de Kleine Man, en vervolgens aan: als je voor een dubbeltje geboren bent… Mark’s vaste begroeting was: ‘heb je misschien een kwartje voor me?’ Vandaar.
Ik woonde destijds in een woongroep, en Mark woonde bij ons in een kast in de gang. Hij was ooit iets geweest in de luchtvaart, verloor door het noodlot zijn vrouw en kind, en raakte daardoor het spoor bijster. Mark had vervilt haar en hij rook niet lekker, maar hij deed geen vlieg kwaad. Hij wilde met rust gelaten worden. Om de zoveel tijd was hij even verdwenen, dan had de GGD hem opgehaald voor een bad en een knipbeurt. Dat systeem werkte toen nog. Schoon en geschoren werd hij dan weer afgeleverd. Heel soms stond hij in de keuken kippenpoten te bakken. Dan waste we de pannen daarna extra goed af.
Zoals dat gaat, was hij er op een dag gewoon niet meer. Ik vermoed dat in zijn dossier staat: vertrokken met onbekende bestemming.

Floris

Floris en Sindala. Jeugdsentiment 2.0. Daarom keek ik vanmorgen naar de eerste aflevering, die me werd aangeleverd in de necrologie voor Rutger Hauer, die weliswaar een prachtig exemplaar was van zinnelijke en stoere mannelijkheid, en waar ik met groot genoegen naar gekeken heb in al zijn verschijningsvormen (echt enge psychopaten daargelaten), maar om hem nou weg te zetten als de grootste Nederlandse acteur ‘ever’ is toch wel een tikkeltje overdreven, of grootsheid moet in deze worden afgemeten aan de mate van succes in het binnendringen in Hollywood.
Afijn, ik keek dus naar aflevering 1 van Floris, en vroeg me verwonderd af of we toen, in 1969, collectief echt veel onschuldiger waren dan we nu zijn: Floris in een tuniek waar de naaimachinegroeven nog rond de stiksels zitten, dikke soldaten in wapenrustingen van gladgestreken aluminiumfolie, een boomschorsalfabet dat uit een alfabetiseringspakket lijkt te zijn gestrooid, een in touwen gewikkelde maar nog blozende gevangene die later 2 pruiken over zijn eigen echte haar blijkt te hebben, zwaarden die doorbuigen als er een kist moet worden opengebroken, bezemstelen die recht uit de fabriek komen en tafels die bij het minste of geringste ineenstorten als in zwijm vallende jonkvrouwen.
Het lijkt zowaar wel de boreale wereld avant la lettre. Hoogst amusant.

Floris aflevering 1

Parkslapers

Toeristen, of ‘zelfredzame daklozen’?
(https://mens-en-samenleving.infonu.nl/sociaal/130436-dakloos-waar-mag-je-slapen-op-straat.html)

Vorige zomer, als ik vroeg op pad was met de hond, aan het begin van de dag, kwam ik regelmatig mensen tegen waaraan je kon zien dat ze de nacht in het park hadden doorgebracht. Nog niet echt wakker sjokten ze het struikgewas uit, of bogen zich over de grote vuilcontainers op zoek naar een ontbijt. In de winter is het ’s ochtends stiller, de kou dwingt tot aanpassing en de deuren van de opvangplekken staan wijder open.
Vaak was er handhaving in het park, en als je je als parkslaper versliep waren de mannen van handhaving niet te beroerd om je wakker te porren. Of er nog bekeuringen worden uitgedeeld? Ik weet het niet. Parkslapen schijnt te vallen onder de wet op de landloperij, maar die is zo oud dat landloperij nog met twee o’s gespeld wordt.
Veel bankjes bij mij in de buurt hebben een anti-zwerver leuning in het midden gekregen, of zijn op een andere manier oncomfortabel gemaakt. Ik vind dat onnodig, maar als je zulke maatregelen wel nodig vindt, zorg er dan in ieder geval voor dat er voldoende nachtopvang is voor thuislozen.

De jongens op de foto’s lijken me overigens low budget toeristen, maar misschien zijn het zelfredzame daklozen…
(https://www.nrc.nl/nieuws/2019/03/29/ombudsman-gebrekkige-steun-voor-zelfredzame-daklozen-onacceptabel-a3955068)

Winterse dagen

Het is een zegen om op loopafstand van het Vondelpark te wonen en een hond te hebben die je ertoe aanzet elke dag op pad te gaan, in de vroege ochtend, als de stad aan het ontwaken is en je je in het park soms op een lommerrijk platteland kan wanen waar het leven langzamer gaat en de mensen elkaar nog groeten. En als de rijp dan op de takken ligt, een vlies van ijs de sloten glad maakt, de wind de wangen laat gloeien en de hond door de sneeuw danst, komen hij en ik samen dicht bij geluk.

Klimt’s appelbomen

Deze ochtend ontmoette ik al associerend de bomen van Klimt. Het begon met een prachtige schilderij van een bloesemende boom in de lente waar mijn oog aan hechtte in de veelheid van beelden die elk wakend moment van de dag voorbijkomen. Het was een geweldig prettige verrassing, ik associeerde Klimt vooral met de Kus, veel goud en glans en gestileerdheid. Ook prachtig, maar die bomen…wat een levenslust.

Klimt’s berkenbomen

En na de levenslustige appelbomen, de verstilde berkenbossen, waar het leven verborgen zit in de weerkaatsing van licht op de witte schors, en het diepe groen van de bladeren. Berken die bij elkaar schuilen tegen de wind, en waar het zachte wiegen van de smalle stammen troostrijk is voor de eenzame wandelaar.

Revolutie

Magisch Centrum Amsterdam, tentoonstelling in het Stedelijk Museum. Affiches en memoralia uit een tijd dat de revolutie zich in de straten, de pleinen en parken van onze stad afspeelde en de solidariteit van de gevels droop. Nu hangt een residu van dit alles achter glas of perspex in het museum…. Desondanks genoten.

Ontwakende stad

Vanmorgen opende ik rond half acht de voordeur om met hond Dinah te gaan wandelen. Vanaf de linkerhoek van de straat blonk een hard-blauwig licht en klonk onheilspellend gerommel en gebeuk. Vanaf de rechterhoek golfde felgeel licht de nog donkere straat in om de eerste bulldozers die bezig zijn de opengegraven straat weer dicht te gooien bij te lichten. Door de straat walmde een geur van schroeiend rubber en brandend plastic. Dinah, meestal toch opgewekt als er na een nacht rust naar buiten gegaan kan worden, kromp ineen. Hij moest overgehaald worden om zich in beweging te zetten. We kozen voor de richting van het gele licht, ook omdat van die kant het minste gedreun kwam.
Dinah, schrikkerig en geagiteerd, liep zo snel als hij kon langs de hekken waarmee de openliggende straat is afgezet, tot aan de hoofdweg, die we overstaken. Richting park.
Maar zover kwamen we niet, want het Vredespleintje bij de school wordt omgewoeld, de betonnen tribune wordt met drilboren aan gruzels gedrild, en Dinah voelde er weinig voor de voortgang van het vernieuwingsproject van dichtbij te bekijken. Verderop, aan de kade werd ook al gewerkt, met dezelfde felle lichten, met veel gedender en – zeker voor hondenoren – onbestemde geluiden. We maakten rechtsomkeert, dan maar geen park, en we namen smalle, rustige buurtstraatjes waar het nog gewoon licht werd en waar hondlief tot rust kon komen tussen de bloembakken die op de stoepen voor de woonboten de wegen een parkige aanblik geven.

Ik begrijp best dat er gewerkt moet worden, dat een stad onderhoud behoeft. Ik snap ook dat dat overlast geeft en gedoe en te volle vuilbakken en nergens je fiets kwijt kunnen en kilo’s zand je huis in lopen, en andere overkomelijke rottigheid, zoals schichtige dieren die er niks van begrijpen dat hun vertrouwde plekjes erbij liggen als open wonden. Maar wat ik niet snap is dat er ‘s morgens om zeven uur knalharde verlichting op het werk moet worden gezet en dat er op dat helse tijdstip lawaai gemaakt moet worden alsof de wereld vergaat. Kan dat niet gewoon op een mens-, kind- en diervriendelijker tijdstip? Als het al licht is? En dan doorwerken tot vijf uur in plaats van rond drie uur, half vier opbreken? Of, als het gaat winteren, stoppen als het donker wordt? Volgens mij is dat win-win-win: een blije buurt (inclusief blije dieren), werkers die zich niet bij nacht en ontij naar een karwei hoeven slepen, en ook nog bakken energie besparen.

Rode bieten

Oud West, zo is me verteld, is het dichtsbevolkte, dichtsbebouwde en meest versteende deel van Amsterdam. Dat merk je als bewoner wel en niet: wel, omdat er overal voortdurend gebouwd wordt en je op bijna elk uur van de dag zowat struikelt over de overal aanwezige medemens – buren, bezoekers en buitenlui, tegenwoordig vaak in gezelschap van een rolkoffer; niet, omdat er overal kleine parkjes, plantsoentjes, boomtuintjes, plantenbakken en andere groenvoorzieningen zijn die door bewoners en gemeente liefdevol onderhouden worden.
Een van die juweeltjes is het Nicolaas Beetsplantsoen. Behalve een overdadig bloeiende blauwe regen die als een baldakijn over de bankjes hangt, is er een ook groentetuin. Met groenten, kleine fruitboompjes, bijenhotelletjes en bloemen.
Vandaag stonden er kraampjes op het plein en werden er allerlei groen- en zelf doen ideeën getoond en uitgelegd. Op een van de kramen lag verse groente uit de tuin in de nazomerzon te glanzen. Ik raakte aan de praat met een leuke vrouw die vol enthousiasme over de buurttuin vertelde en die me ten afscheid twee rode bieten meegaf, vers van het land, met het loof er nog aan. Daar liep ik mee verder over het plein, langs de andere kraampjes – groendaken, wormen- en bijenhotels, composteren voor beginners en gevorderden, tomatenplantjes, dat soort dingen -, een klein beetje landleven midden in de stad. Een oudere dame sprak me aan. Alsof we even in een dorp waren, waar men nog een beetje op elkaar let, zei ze vriendelijk bezorgd tegen me: `die groenten mag je niet zomaar plukken, dat is denk ik niet de bedoeling’. `Nee, mevrouw, dat denk ik ook niet’, lachte ik naar haar, en zei dat ik de bieten gekregen had. Ze lachte opgelucht terug. Ik vond dat lief, dat bezorgde en het vriendelijke, en was blij dat mevrouw zich vrij en veilig genoeg voelde om me aan te spreken. In hartje Amsterdam. Midden tussen de volle grond groenten.

Wijk bij Duurstede

Op een stralende dag in de grote kerk van Wijk bij Duurstede, waar een boekentaxateur aan een tafel oude boeken beoordeelde, bepaalde wat ze waard zouden kunnen zijn, en ze, indien aankopenswaardig, aankocht. (Altijd vrolijkstemmend als een kerk wordt opengesteld voor zakelijke transacties); waar een Harrison & Harrison orgel, afkomstig uit de gesloten St Peter’s Church in Bishop Auckland (Durham) en naar Nederland gehaald om in oude luister te worden hersteld, nu nog deels in een restauratieatelier, en deels als pijpen en houtstaketsels in de kerk ligt te wachten tot het weer bespeeld kan worden; waar het grote orgel uit 1557 stamt, maar ouder kan zijn omdat in de rekeningen van het Sacramentsgilde uit 1468 al sprake is van een organist (volgens de website van de kerk) en waar de aardige koster ons naar boven liet klimmen om de prachtige kast rond de orgelpijpen van dichtbij te kunnen bewonderen.
Zacht nazomerlicht scheen er door kleine glazen ruitjes – niet gebrandschilderd of glas in lood want deze kerk is strak en gereformeerd en heel wit op een paar schilderijen, een minder goed gelukt modern wandkleed en een door vocht gemaakt ornament na. Vanaf de zitplaats van de organist was het uitzicht en vooral dat licht contemplatie opwekkend.